روش سازمان دهی در بهسازی حافظه

روش سازمان دهی به این دلیل بازیابی را بهبود می‌بخشد که بر کارآیی پیگردی در حافظه می‌افزاید و به نظر می‌رسد که ما می‌توانیم اطلاعات بسیار زیادی را یاد اندوزی و بازیابی کنیم. به شرط این که این اطلاعات را سازمان داده باشیم. با مشخص کردن مطالبی از یک فصل درسی که باید به خاطر سپرده شوند، با توجه به عناوین و سر فصلهای بیان شده ، چارچوب کلی درس را ترسیم و سازمان دهی می‌کنیم. این کار هم از سوی معلم و هم از سوی خود فرد یادگیرنده قابل انجام است، اما زمانی که توسط خود یادگیرنده انجام می‌شود، تاثیرات قویتری خواهد داشت.

روش بسط معنایی در بهسازی حافظه روشی برای بخواطر سپاری مثایل پیچیده

هرچه معنای ماده‌ها بیشتر بسط بدهیم، آنها را بهتر به خاطر می‌آوریم. به سخن دیگر هرچه پیوندهای بیشتری بین ماده‌ها ایجاد کنیم، بر تعداد راههای بازیابی افزوده می‌شود. اگر می‌خواهید چیزی را به یاد آورید، معنای آن را بسط دهید. برای بسط دادن به یک مطلب می‌توانید سوالات متعددی برای از آنجا که بافت نشانه بازیافتی نیرومندی است می‌توان با بازآفرینی بافتی که یادگیری در آن صورت گرفته، حافظه را بهبود بخشید. مثلا اگر جلسات درسی شما همیشه در اتاق معینی تشکیل شود، شما در این اتاق بهتر از هر جای دیگری مطالب آن درس را به یاد خواهید آورد، چون بافت آن اتاق بهترین نشانه بازیافتی برای مطالب درس شما محسوب می‌شود.

با این وجود اغلب اوقات وقتی می‌خواهیم چیزی را به یاد بیاوریم، نمی‌توانیم عملا به بافتی باز گردیم که یادگیری در آن صورت گرفته است. مثلا وقتی می‌خواهید نام یک همکلاسی دوره دبیرستان خود را به یاد بیاورید و نام او فورا به ذهن شما نمی‌آید، صرفا برای به خاطر آوردن آن روانه دبیرستان دوره تحصیل خود نمی‌شوید. در چنین موقعیتهایی می‌توانید بافت را بطور ذهنی بازسازی کنید.خود مطرح کنید و به آنها پاسخ دهید

تقطیع و فراخنای حافظه

در مورد اکثر افراد گنجایش حافظه کوتاه مدت نمی‌تواند به بیش از ۲±۷ افزایش یابد. با وجود این می‌توان اندازه قطعه‌ها را افزایش داد و از این راه بر تعداد ماده‌ها در فراخنای حافظه افزود. به عنوان مثال برای یادآوری ۱۲ رقم ۹۲-۳۱۸-۱۴۹۹-۲۳۱ می‌تواند آنها را در سه دسته چهارتایی دسته بندی کرد: ۱۸۹۲-۴۹۹۳-۲۳۱۱ و به راحتی ۱۲ رقم را یادآوری کرد.

تکنیک های تندخوانی مطالعه هدفمند

هیچگاه به عقب باز نگردید. اغلب افراد عادت کرده اند هنگام مطالعه به عقب بازگشته و واژه ها و یا قسمتهایی از متن را که بدرستی متوجه نشده اند را بازخوانی کنند. این کار فقط از سرعت خواندن شما میکاهد. شما میتوانید با مطالعه تکمیلی قسمتهایی که بدرستی متوجه نشده اید را درک کنید. شاید با خودتان بگویید که این باز خوانی مجدد هم زمانبر است. اما باز گشت مکرر به عقب برای بازخوانی قسمتهای درک نشده به مراتب وقت گیر تر از مطالعه مجدد یک مطلب به روش تند خوانی ست.

همچنین هدفمند مطالعه کنید. هدف خود را از مطالعه هر مطلبی از پیش تعیین کنید. که چه نوع اطلاعاتی را میخواهید کسب کنید. این کار سبب میگردد تا شما اطلاعات غیر ضروری و حاشیه ای را در فرایند مطالعه حذف کنید.

تکنیک های تندخوانی گروه بندی واژه ها

واژه ها را گروه بندی کنید. ما دیگر آموخته ایم که چگونه حروف را با یکدیگر ترکیب کرده و کلمات را خوانده و درک کنیم. اکنون باید بیاموزیم که دسته ای از کلمات را با یکدیگر ترکیب کرده و یک جمله را در آن واحد بخوانیم. و در قدم بعدی باید بیاموزیم که چگونه جملات را دسته بندی کرده و مفهوم کلی یک پاراگراف را استخراج کنیم.

نکته: ثابت شده که دسته بندی واژه ها قوه ادراک و فهم را افزایش میدهد. بطور کلی مفهوم را آسانتر میتوان از یک دسته واژه استخراج کرد تا از کلمات منفرد و حتی حروف تک.

تکنیک های تندخوانی

مکثــها و توقفهای چشمان خود را حین مطالعه سطور کــاهش دهید. این همان تمرکزهای لحظه ای بروی حروف و واژه ها اسـت. مـا هنگام خواندن هر یک از سطرهای یک مـتـن چشمان خود را بصورت جهشی بسمت جلو حرکت می دهیم اکنون هر میزان که ما این کثـها و جهشــها را کـاهش دهیـم سـرعـت خـوانــدنمان نیز افزایش می یابد.

تـــعداد این توقفها معمولا در افراد کند خوان به ۷ بار در هر سطر میرسد اما شما میتوانید این تعداد مکث را به ۳ بار در هر سطر کاهش دهید.

هنگام مطالعه چشمان خود را در طول سطور حرکت دهید و نه سر خود را.

 برای کاهش مکث ها و توقفها میبایست حوزه دید خود را افزایش دهید. برای این منظور شما باید سعی کنید تا تصاویر واقع در گوشه چشمان خود را بدون اینکه بطور مستقیم به آنها نگاه کنید،ببینید.

اجازه ندهید حین مطالعه دیدتان دچار سرگردانی گردد.

تندخوانی؛ بهترین تکنیک یادگیری

برای بخش های توصیفی چنین مطالبی نیز استفاده از تندخوانی مفید است. همچنین وقتی به عنوان کار مورد علاقه خود برای وقت گذرانی و تفریح مطلبی می خوانید ترجیح می دهید با سرعت طبیعی خودتان بخوانید. تندخوانی به قصد فراگیری، می باید در کوتاه مدت باهدفی مشخص انجام گیرد و نه در بلند مدت

تند خوانی مهارت با ارزشی است و شما را قادر می سازد تا سریع تر از آنچه که قبلا تصور می کردید مطالب بیشتری را فرا گیرید. البته تندخوانی درهمه جا به کار نمی آید به طور مثال برای مطالب ریاضی و علمی که مسائل آن مرحله به مرحله روشن می شود.

باوجود این، برای بخش های توصیفی چنین مطالبی نیز استفاده از تندخوانی مفید است. همچنین وقتی به عنوان کار مورد علاقه خود برای وقت گذرانی و تفریح مطلبی می خوانید ترجیح می دهید با سرعت طبیعی خودتان بخوانید. تندخوانی به قصد فراگیری، می باید در کوتاه مدت باهدفی مشخص انجام گیرد و نه در بلند مدت.

۱) از صفحات فهرست مندرجات کتاب استفاده کنید تا دیدی سریع و کلی از محتویات کتاب به دست آورید، بخصوص بار اولی که از یک کتاب استفاده می کنید، یادداشت هایی از بخشها و قسمت هایی که بیشترین ارتباط را با مطالعه شما دارند، تهیه کنید.

۲) مشخص کنید تندخوانی چه موقع مناسب است؟ به طور مثال اگر هدف شما دستیابی به یک نمای اجمالی از موضوع باشد تندخوانی مفید است. اما اگر به اطلاعات دقیقی نیاز دارید، تندخوانی صرفا برای یافتن بخش هایی از کتاب که می باید عمقی مطالعه شوند شما را یاری می کند.

۳) آزمایش کنید و ببینید آیا تندخوانی واقعا برای کتابی که مطالعه می کنید کاربرد دارد؟ برخی کتاب ها به درد تندخوانی می خورند (به طور مثال در شرایطی که کتاب دارای عناوین اصلی و فرعی متعددی باشند و زمانی که اولین جمله هر پاراگراف بیانگر اطلاعات جامعی درباره تمام پاراگراف باشد.)

۴) تندخوانی را به وسیله مروری سطحی بر عنوان های اصلی و فرعی، اولین و آخرین جمله پاراگراف و تمام پاراگراف های اول و آخر بخش ها یا فصل ها آزمایش کنید.

۵) سعی کنید هر عادتی را که در ارتباط با تند خوانی دارید مثل “تلفظ لغات”، ترک کنید. بسیاری از ما یادگرفته ایم با سرعتی که صحبت می کنیم کلمات را بخوانیم. درحالی که مغز ما سریع تر از زمانی که لغات را بیان می کنیم می تواند آنها را درک کند. با این وجود بسیاری از افراد مطالب را پس از ادا کردن می خوانند.

۶) تمرین کنید و به جای لغت، یک گروه از لغات را یکباره درک کنید. در اکثر عبارات فقط یک یا دو کلمه اساسی و مهم وجود دارند و برای استنباط معنی عبارت نیازی به خواندن بقیه کلمات نیست.

۷) همچنان که مهارت در تندخوانی را پرورش می دهید پیش از شروع به خواندن، یک برنامه کار تنظیم کنید. به طور مثال فهرستی از سوالاتی که می خواهید پاسخ آنها را پیدا کنید، تهیه نمایید.

سپس در حالی که به تندخوانی مشغول هستید ذهن شما به طور خودکار تمایل به ذخیره کردن اطلاعاتی دارد که پاسخگوی سوالات شماست.

۸) وقتی شما در مورد موضوع مورد نظر آمادگی ذهنی داشته باشید، می توانید چند دقیقه ای را صرف فهرست بندی نکات مهمی که می دانید بنمایید. این کار باعث می شود تندخوانی و معلومات فعلی شما پا به پای هم پیش بروند و به شما این امکان را می دهد تا از روی مطالبی که درحال حاضر می دانید سریع تر بگذرید. صرف دقت برای خواندن مطالبی که می دانید، مورد ندارد.

۹) به طور مداوم مروری به مطالب قبلی داشته باشید. به طور مرتب به چند صفحه قبل از مطلبی که در حال خواندن آن هستید، برگردید و نکات اصلی را که در حال تندخوانی یادگرفته اید به خاطر آ ورید. به علاوه کنترل کنید و ببینید در هر نگاهی که به مطالب قبلی می اندازید، آیا نکته مهم و جدیدی می یابید؟ امکان دارد بار اولی که تندخوانی کردید مطالب مهم را از قلم انداخته باشید.

۱۰) به طور مرتب نگاهی به صفحات بعدی بیندازید مگر اینکه مشغول خواندن رمان و داستان باشید. دانستن اینکه چه مطلبی پس از این خواهد آمد، برای حفظ توجه شما به مطلبی که درحال خواندن آن هستید مفید است. مطلب بعدی ممکن است دلیل ترتیب و تنظیم مطالب را به صورتی که نوشته شده اند، برای شما روشن سازد.